Posts

Showing posts from January, 2020

ไหมทอมือทิวมุกจกดาว เมืองอุบลฯ

Image
ซิ่นไหมทิวมุกจกดาว ผ้าไหมทิวมุกจกดาว มีต้นกำเนิดในเมืองอุบลราชธานี ซึ่งในอดีตจะใช้เป็นผ้านุ่งสำหรับอัญญานาง หรือ เจ้านายสตรีสายเมืองอุบลราชธานีศรีวนาลัยประเทศราช ซิ่นทิวมุกจกดาว แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนตัวซิ่นและหัวซิ่น เหมือนกับซิ่นทิว ซึ่งเป็นผ้าชนิดเดียวของอีสานที่เป็นลายขวาง ซิ่นทิวมุกจกดาวจะมีลักษณ์พิเศษมากกว่าซิ่นทิวทั่วไป คือ ต้องสืบเครือทำเป็นทิว ลายขวาง แล้วทำการยกมุกซึ่งเป็นเทคนิคการท่อโดยเพิ่มเส้นผืนพิเศษบนกีทอผ้า ในตัวซิ่นจะเป็นริ้วสีเหลืองเล็กๆ ขวางไปตามตัวซิ่น และใช้ไหมขาว จกเป็นเส้นสีขาวต้งเรียงถี่ จากนั้นก็จกเป็นลายดาวเล็กๆ ตามช่อง ต่อหัวด้วยหัวซิ่นจกดาว ผลิตได้หลายแห่งของจังหวัดอุบลราชธานี แหล่งที่มาผืนนี้ คือ อำเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี ผ้าซิ่นทิวมุกจกดาว ถือเป็นผ้าที่ทอได้ยากยิ่ง ต้องอาศัยความอุตสาหะ ในการทอ หนึ่งผืนใช้เวลาเกือบหนึ่งเดือน ด้วยการผสานเทคนิคที่ลงตัวทำให้ได้ลักษณะซิ่นที่เรียบหรู ทรงพลัง และบ่งบอกถึงเกียรติยศของผู้สวมใส่ ดังนั้นจึงพบว่าซิ่นชนิดนี้มีเพียงเจ้านายสตรีชั้นสูงในเมืองอุบลเท่านั้นถึงมีสิทธิ์สวมใส่ โดยการนุ่งจะสวมซิ...

ผ้าไหมแพรวา ภูมิปัญญาล้ำค่าของกาฬสินธุ์

Image
" หลวงพ่อองค์ดำลือเลือง เมืองฟ้าแดดสงยาง โปงลางเลิศล้ำ วัฒนธรรมผู้ไท ผ้าไหมแพรวา ผาเสวยภูพาน มหาธารลำปาว ไดโนเสาร์สัตว์โลกล้านปี " ในปัจจุบัน ผ้าไหมแพรวากลายเป็นศิลปหัตถกรรมดีเด่นประจำจังหวัด กาฬสินธุ์ ดั่งที่ปรากฏในคำขวัญประจำจังหวัดที่ว่า “หลวงพ่อองค์ดำลือเลื่อง เมืองฟ้าแดดสงยาง โปงลางเลิศล้ำ วัฒนธรรมผู้ไท ผ้าไหมแพรวา ผาเสวยภูพาน มหาธารลำปาว ไดโนเสาร์สัตว์โลกล้านปี” เพื่อเป็นการอนุรักษ์ผ้าไหมแพรวาให้เป็นสิ่งทอคู่บ้านคู่เมืองของชาวกาฬสินธุ์ เมื่อกล่าวถึง “ผ้าไหมแพรวา” ศิลปหัตถกรรมของชาวผู้ไทที่ได้รับสมญาณนามว่า “ราชินีแห่งผ้าไหม” ของดีประจำจังหวัด กาฬสินธุ์ สิ่งทอมือที่มีเอกลักษณ์เฉพาะของชาวภูไทที่สร้างชื่อเสียงให้ประเทศและก้าวสู่เวทีระดับโลก แต่เดิมผ้าไหมแพรวามาพร้อมกับวัฒนธรรมของชาวภูไท ซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยที่มีถิ่นกำเนิดในบริเวณ แคว้นสิบสองจุไทย ได้อพยพย้ายถิ่นฐานผ่าน เวียดนาม ลาวและข้ามฝั่งแม่น้ำโขงเข้ามาตั้งหลักแหล่งอยู่แถบเทือกเขาภูพานทางภาคอีสานของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดกาฬสินธุ์ นครพนม มุกดาหาร และสกลนคร โดยชาวภูไทยังคงรักษาวัฒนธรรม ประเพณี ความเชื่อ ก...